Каб не плакалi бярозкi
Выпадкова падслухаў размову дзвюх пажылых жанчын. Прыпынiлiся яны ў разгубленасцi побач з дзiкунскi разламанай лаўкай для адпачынку ў гарадскiм скверыку. Прысесцi няма дзе. Адна з кабет са скрухай уздыхнула i паскардзiлася:
— Што за дзецi пайшлi! Неслухмяныя, жорсткiя, усё наўкол разбураюць. Бач, колькi зламаных маладых дрэўцаў. А цi пасадзiў хто з iх хоць адно? Спачатку лаўкi разбураюць, саджанцы знiшчаюць, над жывёлай i птушанятамi здзекваюцца, а калi вырастаюць, то робяцца злачынцамi…
Я прыпынiўся трохi зводдаль. Цiкава было пачуць меркаванне другой жанчыны. Хаця наўрад цi чакалася нешта iншае. Адвечная праблема бацькоў i дзяцей, бабуль i ўнукаў. Нават выраз адпаведны блукае са стагоддзя ў стагоддзе: « А вось у наш час моладзь была куды лепшая!..»
Я прыемна пралiчыўся. Другая жанчына не ўключылася ў агульнае асуджэнне дзiцячага вандалiзму, а прызналася, што ў далёкiм вясковым маленстве таксама разам з равеснiкамi дзеля пацехi… ламала маленькiя бярозкi, лiпкi. I гэта ўбачыла яе матуля, якая даўно ўжо памерла. Замест крыку i пагроз яна паклiкала да сябе дачушку i неяк даверлiва пацiкавiлася:
— Калi ты пальчык парэжаш, то табе балюча i кроў цячэ, цi так?
— Ага, матуля! — згадзiлася дзяўчынка.
— А чаму ж ты бярозку ламаеш? Ёй жа таксама балiць, i кроў цячэ — толькi светлая. Хiба ж можна так? А ў маленькай бярозкi, якую ты зламала, таксама мацi ёсць. Гэта вялiкая бяроза. I яна так горка плача, асаблiва вясною, калi ейных дзетак губяць…
«Так мне сорамна стала ад матчыных ушчуванняў, — сказала жанчына, — iншыя дзецi таксама чулi яе словы. З таго часу нiхто з нас не тое што цэлае дрэўца, а нават галiнку жывую не чапаў. Я чаму тое даўняе ўспомнiла? З дзецьмi трэба гаварыць, як з дарослымi. Тады i карысць будзе».
Так яно так, толькi вось маладзенькiя саджанцы ў гарадскiм скверы да гэтай пары ўсё ж такi знiкаюць...